Otizm nörogelişimsel bir bozukluktur. Otizm spektrum bozukluğuna sahip çocukların; sosyal, iletişimsel ve dil gelişimiyle ilgili zorlanma gösterdiği bilinmektedir. Sınırlı ve tekrarlayıcı davranış, ilgi ve aktiviteleri vardır. (nesneleri çevirme, ekolali, koku ve tatlara duyarlılık gibi) Otizm hafif, orta ya da ağır bir şekilde seyredebilir. Otizmi olan tüm çocuklar aynı probleme aynı seviyede sahip olmayabilir.
Otizmi olan çocuklarda aşağıda sıralanan sosyal ve iletişimsel problemler görülebilir.
Sosyal beceriler: Otizmli çocuklar diğer insanlarla iletişim kurarken sosyal becerilerini kullanmakta güçlük çekebilir. Kendi dünyasında bir havada görünebilir. Zorlandığı konular:
- Karşısındaki kişiyle aynı nesne ya da duruma odaklanma (ortak ilgi ve dikkat)
- Başka çocuklarla oynama, oyuncak paylaşımı,
- Karşısındakinin duygularını anlama,
- Arkadaş edinme ve arkadaşlığı sürdürme
İletişim becerileri: Diğer insanlarla konuşma ve onları anlamada zorlanabilir, okuma, yazma ve anlatım becerilerinde güçlük çekebilirler. Daha önce kullandıkları sözcükleri ya da becerileri kaybedebilirler. Aşağıda sıralanan konularda zorluk çekebilir:
- Jestleri anlama ve kullanma (gösterme, el sallama vb)
- Komutları takip etme,
- Kelimeleri anlama ve kullanma
- Sohbet edebilme
- Yazma ve okumayı öğrenme ( ya da anlamı/ içeriği anlamadan okuma –hiperleksia-
Şu türde davranışlar gösterebilirler:
- Henüz duyduğu ya da bir süre önce duyduğu sözcüğü tekrarlama (ekolali)
- Tonlama olmadan ya da tam tersi şarkı söyler gibi konuşma
- Bir şeyi istediğini ya da istemediğini öfke nöbetiyle gösterme, anlatma
Sıklıkla görülen davranışlar:
- Bir aktiviteden diğerine geçişte zorlanma
- Elleri çırpma, yuvarlanma, bir yere dikkatle bakma
- Bazı seslerden rahatsız olma
- Sınırlı yiyecek yeme
- Sınırlı ilgi alanı/ tek konudan bahsetme/ tek oyuncakla oynama
OTİZM GÖRÜLME SIKLIĞI VE NEDENİ
Otizmin görülme sıklığı 2010 yılında ABD’de yapılan araştırmalara göre 68 çocukta 1 olarak belirtilmektedir. Erkeklerde kızlara oranla daha sık karşılaşılmaktadır.
Otizmin kesin olarak belirlenmiş bir nedeni olmamakla birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin (doğum öncesi ve sonrası faktörler) etken olduğu bulunmuştur.
OTİZME EŞLİK EDEN DİĞER DURUMLAR
Araştırmalar otizmi olan çocukların %65’inin çocukluk çağı konuşma apraksisitanısı aldığını göstermiştir. Ayrıca;
- Epilepsi,
- Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu,
- Özel öğrenme güçlükleri,
- Hafif, Orta, Ağır Mental Retardasyon(Zihinsel Gerilik)
- Duyusal hassasiyet (işitsel, görsel, dokunsal olabilir) otizme eşlik edebilir.
Faydalı Olabilecek Yayınlarımız
KAYNAKLAR
Korkmaz, B., 2005, Dil ve Beyin
FAYDALI BAĞLANTILAR
